Η Ελευθεροτυπία έγραψε στις 16/9/2008 για το βιβλίο «Ο Τελευταίος Παλαιολόγος», του Γιώργου Λεονάρδου.

Αμέσως μετά την Αλωση ο ως άνω εικονιζόμενος Μεχμέτ ο Πορθητής αναθέτει στον επίσης ως άνω εικονιζόμενο Πατριάρχη Γεννάδιο την εκπροσώπηση των Ρωμαίων (των Ρουμ, όπως αποκαλούσαν οι Οθωμανοί τους υπόδουλους πλέον Χριστιανούς ανεξαρτήτως καταγωγής, Ελληνες, Βούλγαρους, Σέρβους, Αρμενίους, Ρουμάνους και άλλους) ενώπιον της Υψηλής Πύλης.Απαλλαγμένη πια η Εκκλησία απ' τη σκαιά σκιά των Καισάρων (όσον κι αν αυτή η σκιά ήταν ήδη από αιώνες σκιά του εαυτού της) από κρατική Εκκλησία των Βυζαντινών μεταμορφώθηκε σε τοποτηρητή των Οθωμανών. Ρόλο που στη σύγχρονη εποχή διεκδικεί, όταν ορισμένοι ιερείς εμφανίζουν εαυτούς ως «εθνάρχες» κι άλλα παρενδεδυμένα παρόμοια.

Εκ των Εσω

*** Πάνω από 100.000 αντίτυπα έχει πουλήσει η τριλογία για τους Παλαιολόγους (ιστορικό μυθιστόρημα) που έχει συγγράψει ο κ. Γιώργος Λεονάρδος, ο οποίος μαζί με την κυρία Λένα Μαντά είναι οι τιμώμενοι συγγραφείς στο 37ο Φεστιβάλ Βιβλίου στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου.«Η εποχή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα», λέει ο κ. Γιώργος Λεονάρδος στον κ. Μανώλη Πιμπλή («ΤΑ ΝΕΑ»). «Παλιότερα η λέξη "Ελληνας" ήταν συνώνυμη του ειδωλολάτρη, του περιθωριακού. Ορθοδοξία και Ελληνισμός ήταν έννοιες ασυμβίβαστες. Από την εποχή των Παλαιολόγων, η Αρχαία Ελλάδα και η ελληνική φιλοσοφία άρχισαν να γίνονται αποδεκτές. Η λέξη "Ελλάδα", που γεωγραφικά προσδιόριζε μάλλον την Πελοπόννησο, άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτερα. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Δεσποτάτο του Μοριά, με δεσπότη έναν Παλαιολόγο, δίδαξε ο Γεώργιος Γεμιστός και ότι εκεί εμφορούνταν από την προφητική ιδέα ότι "αν πέσει το Βυζάντιο, η απελευθέρωση θα ξεκινήσει από τον Μοριά"».Ξεκινώντας την τριλογία απ' τον Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο, ο οποίος ανεκατέλαβε την Πόλη στα 1261 και περνώντας από την ταραγμένη εποχή των εμφυλίων, που αποδυνάμωσαν το κράτος, ο κ. Γιώργος Λεονάρδος φθάνει στην κορύφωση του δράματος, την πτώση της Πόλης.Είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι στο έργο φωτίζονται ιδιαιτέρως παράμετροι της ιστορίας, που στην «εθνική αφήγηση» για την τραγωδία «υποφωτίζονται», καθώς χαρακτηριστικά δηλώνει ο συγγραφέας. Γνωστά στους φιλίστορες, άγνωστα στους πολλούς, χρήσιμο είναι να τα μάθουν όσο το δυνατόν περισσότεροι:* «Ποιοι υπερασπίστηκαν την Πόλη: Η αλήθεια είναι πως οι μισοί ήταν Βενετοί, επειδή διακρίνονταν στην άμυνα, αλλά και πολλοί Οθωμανοί.* Ποια κερκόπορτα; Η συνοικία (πολίδα) κοντά στο Φανάρι -ήταν φάρος για τα πλοία- συνθηκολόγησε μόνη της και μαζί με άλλες δύο συνοικίες άνοιξαν τις πύλες. Οι Φαναριώτες έγιναν δε ιθύνουσα τάξη του νέου καθεστώτος.* Ο ρόλος των Ρωμιών: Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κατέγραψε 6.000 άντρες ικανούς να πολεμήσουν, την ώρα που στα μοναστήρια καταγράφονταν 60.000 μοναχοί, που απέφευγαν τη στράτευση. Στο τέλος, σφαγιάστηκαν κι αυτοί.* Ο ρόλος των μοναχών: Τη νύχτα οι αμυνόμενοι ξαναέχτιζαν τα τείχη, μετά τους βομβαρδισμούς. Ο Παλαιολόγος ζητούσε σ' αυτό τη βοήθεια των μοναχών αλλά εκείνοι απαιτούσαν μεροκάματα. Οταν εισέβαλαν οι Τούρκοι, βρήκαν θαμμένα στα λαγούμια ενός μοναστηριού 20.000 χρυσά δουκάτα.* Οι ευθύνες των Παλαιολόγων: Οι Παλαιολόγοι έφερναν μισθοφόρους πολεμιστές από την Ανατολή, οι οποίοι μετά παρέμεναν. Μια μέρα ξύπνησαν και ήταν πια περικυκλωμένοι από Τούρκους.* Εκκλησιαστική προδοσία: Ο πραγματικός ρόλος του Πατριάρχη Γενναδίου μπορεί να χαρακτηριστεί προδοτικός. Συνομιλητής του πολιορκητή Μωάμεθ, κατέληξε να πει: "Αυτόν τον καλό άνθρωπο, τον Μεχμέτ (Μωάμεθ), μας τον έστειλε ο Θεός για να μας σώσει από τις αμαρτίες μας"».